NMMS કસોટી

NMMS પરીક્ષા કસોટી - 11

**25 પ્રશ્નોનો સેટ **

⏰ બાકી સમય: 25:00

© Iswarsinh Baria

વિભાગ - A: બૌદ્ધિક યોગ્યતા કસોટી (MAT) - પ્રશ્ન 1-7

1. શ્રેણી પૂરી કરો: 3, 7, 13, 21, ? (MAT: શ્રેણી)

A) 29 B) 30 C) 28 D) 31

જવાબની સમજૂતી: શ્રેણીમાં તફાવત +4, +6, +8, +10 છે. તેથી, 21 + 10 = 31.

2. જો 'CAT' ને 'DBU' લખાય, તો 'DOG' ને કેવી રીતે લખાય? (MAT: કોડિંગ)

A) E P H B) E N H C) C O F D) E P G

જવાબની સમજૂતી: અહીં કોડિંગ પેટર્ન દરેક અક્ષરમાં **+1** છે. (C+1=D, A+1=B, T+1=U). તેથી, DOG માટે: D+1=E, O+1=P, G+1=H. જવાબ: **E P H**.

3. નીચેનામાંથી અન્યથી અલગ પડતો શબ્દ શોધો: ગંગા, યમુના, હિમાલય, નર્મદા (MAT: વિસંગતતા)

A) ગંગા B) યમુના C) હિમાલય D) નર્મદા

જવાબની સમજૂતી: ગંગા, યમુના અને નર્મદા ભારતીય **નદીઓ** છે, જ્યારે હિમાલય એક **પર્વતમાળા** છે.

4. અનુરુપતા પૂરી કરો: ભારત : નવી દિલ્હી :: ગુજરાત : ? (MAT: અનુરુપતા)

A) અમદાવાદ B) મુંબઈ C) વડોદરા D) ગાંધીનગર

જવાબની સમજૂતી: ભારતની રાજધાની નવી દિલ્હી છે, તેવી જ રીતે ગુજરાતની રાજધાની **ગાંધીનગર** છે.

5. એક વ્યક્તિ ઉત્તર દિશામાં 5 મીટર ચાલે છે, પછી જમણી બાજુ વળીને 5 મીટર ચાલે છે. હવે તે કઈ દિશામાં જઈ રહ્યો છે? (MAT: દિશા)

A) પશ્ચિમ B) પૂર્વ C) ઉત્તર D) દક્ષિણ

જવાબની સમજૂતી: ઉત્તર દિશામાંથી જમણી બાજુ વળવું એટલે **પૂર્વ** દિશા તરફ જવું.

6. એક છોકરો એક છોકરીનો પરિચય કરાવતા કહે છે કે, "તે મારા પિતાની માતાની એકમાત્ર પુત્રી છે." તો છોકરાનો છોકરી સાથે શું સંબંધ છે? (MAT: સંબંધ)

A) બહેન B) ફોઈ C) માતા D) પિતરાઈ બહેન

જવાબની સમજૂતી: 'મારા પિતાની માતા' એટલે દાદી. 'દાદીની એકમાત્ર પુત્રી' એટલે પિતાની બહેન, જે **ફોઈ (ફઈ)** થાય.

7. જો આજે સોમવાર હોય, તો 61 દિવસ પછી કયો વાર હશે? (MAT: કેલેન્ડર)

A) શુક્રવાર B) રવિવાર C) શનિવાર D) મંગળવાર

જવાબની સમજૂતી: 61 ને 7 વડે ભાગતા: $61 \div 7 = 8$ અને 5 શેષ વધે. સોમવારથી 5 દિવસ આગળ ગણતા (મંગળ, બુધ, ગુરુ, શુક્ર, શનિ) **શનિવાર** આવે.

વિભાગ - B: શૈક્ષણિક યોગ્યતા કસોટી (SAT) - પ્રશ્ન 8-25

8. સમીકરણ $3x - 5 = 10$ માં $x$ ની કિંમત શોધો. (SAT: ગણિત)

A) 5 B) 15 C) 3 D) 10

જવાબની સમજૂતી: $3x - 5 = 10 \implies 3x = 10 + 5 \implies 3x = 15 \implies x = 5$.

9. એક લંબચોરસનું ક્ષેત્રફળ $50 \text{ cm}^2$ છે અને તેની લંબાઈ $10 \text{ cm}$ છે, તો તેની પહોળાઈ કેટલી હશે? (SAT: ગણિત)

A) 500 cm B) 10 cm C) 5 cm D) 25 cm

જવાબની સમજૂતી: ક્ષેત્રફળ $ = \text{લંબાઈ} \times \text{પહોળાઈ}$. $50 = 10 \times \text{પહોળાઈ}$. તેથી, પહોળાઈ $ = 50 / 10 = 5 \text{ cm}$.

10. બે સંખ્યાઓ $3:4$ ના ગુણોત્તરમાં છે અને તેમનો સરવાળો 49 છે, તો તેમાંથી નાની સંખ્યા કઈ હશે? (SAT: ગણિત)

A) 28 B) 7 C) 49 D) 21

જવાબની સમજૂતી: ધારો કે સંખ્યાઓ $3x$ અને $4x$ છે. $3x + 4x = 49 \implies 7x = 49 \implies x = 7$. નાની સંખ્યા $3x = 3 \times 7 = 21$.

11. અપૂર્ણાંક $\frac{3}{4}$ ને દશાંશ સ્વરૂપમાં લખો. (SAT: ગણિત)

A) 0.34 B) 0.75 C) 3.4 D) 0.43

જવાબની સમજૂતી: $\frac{3}{4}$ એટલે 3 ને 4 વડે ભાગતા $3 \div 4 = 0.75$ મળે.

12. $\sqrt{121} + \sqrt{64}$ નું મૂલ્ય કેટલું થાય? (SAT: ગણિત)

A) 19 B) 17 C) 18 D) 20

જવાબની સમજૂતી: $\sqrt{121} = 11$ અને $\sqrt{64} = 8$. તેથી, $11 + 8 = 19$.

13. પાણીમાંથી બહાર કાઢેલું લોખંડનું વજન પાણીની અંદરના વજન કરતાં કેવું હોય છે? (SAT: વિજ્ઞાન)

A) વધારે B) ઓછું C) સરખું D) શૂન્ય

જવાબની સમજૂતી: પાણીમાં રહેલી વસ્તુ પર **ઉત્પ્લાવક બળ** (Buoyancy) લાગે છે, જે તેના વજનને ઓછું કરી દે છે. તેથી, હવામાં તેનું વજન વધારે હોય.

14. વનસ્પતિ કોષમાં હોય પણ પ્રાણી કોષમાં ન હોય તેવી મુખ્ય રચના કઈ છે? (SAT: વિજ્ઞાન)

A) કોષ રસ B) કોષ કેન્દ્ર C) કણાભસૂત્ર D) કોષ દીવાલ (Cell Wall)

જવાબની સમજૂતી: વનસ્પતિ કોષમાં કોષ રસપટલની બહાર આવેલી **કોષ દીવાલ** પ્રાણી કોષમાં જોવા મળતી નથી.

15. નીચેનામાંથી કયો પદાર્થ બ્લુ લીટમસ પેપરને લાલ બનાવે છે? (SAT: વિજ્ઞાન)

A) ક્ષાર (Salt) B) બેઈઝ (Base) C) એસિડ (Acid) D) પાણી (Water)

જવાબની સમજૂતી: **એસિડ** બ્લુ લીટમસ પેપરને લાલ બનાવે છે, જ્યારે બેઈઝ લાલ લીટમસને બ્લુ બનાવે છે.

16. અવાજની તીવ્રતા (Loudness) માપવાનો એકમ કયો છે? (SAT: વિજ્ઞાન)

A) હર્ટ્ઝ (Hertz) B) ડેસિબલ (Decibel) C) એમ્પીયર (Ampere) D) વોલ્ટ (Volt)

જવાબની સમજૂતી: અવાજની તીવ્રતા **ડેસિબલ (dB)** માં મપાય છે. હર્ટ્ઝ એ આવૃત્તિનો એકમ છે.

17. મનુષ્યના શરીરમાં પાચનની શરૂઆત ક્યાંથી થાય છે? (SAT: વિજ્ઞાન)

A) જઠર B) મુખ (મોં) C) નાનું આંતરડું D) મોટું આંતરડું

જવાબની સમજૂતી: ખોરાકનું પાચન લાળમાં રહેલા એમાયલેઝ ઉત્સેચકને કારણે **મુખ**માં જ શરૂ થઈ જાય છે (ખાસ કરીને કાર્બોહાઈડ્રેટ્સનું).

18. કઈ ધાતુ ઓરડાના તાપમાને પ્રવાહી સ્વરૂપમાં હોય છે? (SAT: વિજ્ઞાન)

A) સોડિયમ B) ચાંદી C) લોખંડ D) પારો (Mercury)

જવાબની સમજૂતી: પારો (મર્ક્યુરી) એકમાત્ર એવી ધાતુ છે જે ઓરડાના તાપમાને **પ્રવાહી** સ્વરૂપમાં રહે છે.

19. ઉષ્માનું વહન (Conduction) કયા પદાર્થમાં સરળતાથી થાય છે? (SAT: વિજ્ઞાન)

A) ધાતુ B) પ્લાસ્ટિક C) લાકડું D) કાચ

જવાબની સમજૂતી: **ધાતુઓ** ઉષ્માની સારી વાહક છે, જ્યારે અન્ય વિકલ્પો ઉષ્માના અવાહક છે.

20. 'સ્વરાજ મારો જન્મસિદ્ધ અધિકાર છે અને તે હું મેળવીને જ જંપીશ' - આ સૂત્ર કોણે આપ્યું હતું? (SAT: સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) મહાત્મા ગાંધી B) બાળ ગંગાધર તિલક C) સુભાષચંદ્ર બોઝ D) જવાહરલાલ નહેરુ

જવાબની સમજૂતી: આ સૂત્ર **લોકમાન્ય બાળ ગંગાધર તિલકે** આપ્યું હતું, જે ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળમાં ખૂબ પ્રખ્યાત બન્યું હતું.

21. ભારતના બંધારણના ઘડવૈયા (મુખ્ય સ્થપતિ) તરીકે કોણ ઓળખાય છે? (SAT: સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) રાજેન્દ્ર પ્રસાદ B) સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ C) ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકર D) જવાહરલાલ નહેરુ

જવાબની સમજૂતી: બંધારણની મુસદ્દા સમિતિના અધ્યક્ષ અને ભારતના બંધારણના ઘડવૈયા તરીકે **ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકર** જાણીતા છે.

22. સૂર્યમંડળનો સૌથી મોટો ગ્રહ કયો છે? (SAT: સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) ગુરુ (Jupiter) B) પૃથ્વી (Earth) C) શનિ (Saturn) D) મંગળ (Mars)

જવાબની સમજૂતી: સૂર્યમંડળનો સૌથી મોટો ગ્રહ **ગુરુ** છે.

23. ગુજરાતમાં આવેલું લોથલ શાના માટે જાણીતું છે? (SAT: સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) પ્રાચીન બંદર (Dockyard) B) જૈન મંદિર C) બૌદ્ધ સ્તૂપ D) મહેલ

જવાબની સમજૂતી: લોથલ સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિનું એક મહત્વનું સ્થળ છે અને તેના **પ્રાચીન બંદર** માટે જાણીતું છે.

24. ગ્રામ પંચાયતના વહીવટી વડા (વડા) ને કયા નામે ઓળખવામાં આવે છે? (SAT: સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) તાલુકા વિકાસ અધિકારી (TDO) B) મુખ્યમંત્રી C) તલાટી કમ મંત્રી D) સરપંચ

જવાબની સમજૂતી: ગ્રામ પંચાયતના વહીવટી વડાને **તલાટી કમ મંત્રી ** કહેવાય છે.

25. પૃથ્વીના વાતાવરણમાં કયો વાયુ સૌથી વધુ પ્રમાણમાં હોય છે? (SAT: સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) ઓક્સિજન B) કાર્બન ડાયોક્સાઇડ C) નાઇટ્રોજન D) આર્ગોન

જવાબની સમજૂતી: પૃથ્વીના વાતાવરણમાં આશરે 78% **નાઇટ્રોજન** વાયુ હોય છે.

✍️ OMR રિપોર્ટ (તમારા જવાબોની ચકાસણી)

© Iswarsinh Baria

જવાબવહી (Answer Key)

NMMS કસોટી 11 ના સાચા જવાબો

• 1: D (31)
• 2: A (E P H)
• 3: C (હિમાલય)
• 4: D (ગાંધીનગર)
• 5: B (પૂર્વ)
• 6: B (ફોઈ)
• 7: C (શનિવાર)
• 8: A (5)
• 9: C (5 cm)
• 10: D (21)
• 11: B (0.75)
• 12: A (19)
• 13: A (વધારે)
• 14: D (કોષ દીવાલ)
• 15: C (એસિડ)
• 16: B (ડેસિબલ)
• 17: B (મુખ)
• 18: D (પારો)
• 19: A (ધાતુ)
• 20: B (બાળ ગંગાધર તિલક)
• 21: C (ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકર)
• 22: A (ગુરુ)
• 23: A (પ્રાચીન બંદર)
• 24: C (તલાટી કમ મંત્રી)
• 25: C (નાઇટ્રોજન)