NMMS કસોટી

NMMS પરીક્ષા કસોટી - 2 (MAT + SAT)

© Iswarsinh Baria

વિભાગ - A: બૌદ્ધિક યોગ્યતા કસોટી (MAT)

1. નીચેનામાંથી કયું જોડકું અન્યથી અલગ છે? (તર્કશક્તિ)

A) ભારત : નવી દિલ્હી B) ચીન : બેઇજિંગ C) પાકિસ્તાન : લાહોર D) રશિયા : મોસ્કો

જવાબની સમજૂતી: લાહોર પાકિસ્તાનની રાજધાની નથી, ઇસ્લામાબાદ છે. બાકીના દેશો અને તેમની રાજધાનીના જોડકાં છે.

2. શ્રેણીમાં ખૂટતો અંક શોધો: 1, 8, 27, 64, ? (સંખ્યા શ્રેણી)

A) 100 B) 125 C) 81 D) 150

જવાબની સમજૂતી: આ શ્રેણી પૂર્ણ ઘન (Perfect Cube) સંખ્યાઓની છે: $1^3=1, 2^3=8, 3^3=27, 4^3=64$. તેથી, આગામી અંક $5^3=125$ છે.

3. જો 'RAMESH' ને 'SFNFTI' તરીકે લખવામાં આવે, તો 'SATISH' ને કેવી રીતે લખાય? (સાંકેતિકરણ)

A) TAUIST B) TAUJIT C) TBUITJ D) TBUIUI

જવાબની સમજૂતી: અહીં અક્ષરોમાં ક્રમિક વધારો (+1, +1, +1, +1, +1, +1) થયેલો છે. S+1=T, A+1=B, T+1=U, I+1=J, S+1=T, H+1=I. (કોડમાં ભૂલ છે, SATISH ને TBVJTJ થવું જોઇએ જો +1 હોય, પરંતુ આપેલો જવાબ D સ્વીકારીએ તો: S+1, A+1, T+1, I+2, S+1, H+1. NMMS માં ભૂલભરેલા પ્રશ્નો હોય છે, પરંતુ સાચો તર્ક (+1) લેતા TBVJTJ આવે.) TBUIUI જોતા T B U I U I.

4. મિરર ઇમેજ શોધો: QUALITY (દર્પણ પ્રતિબિંબ)

A) YTIJAUQ B) QUAILTY C) YTILAUQ D) YTIJAUQ

જવાબની સમજૂતી: દર્પણ પ્રતિબિંબમાં અક્ષરોની જમણી અને ડાબી બાજુ બદલાય છે. YTIJAUQ. (અક્ષરોની જગ્યા બદલાય છે અને અક્ષર પોતે પણ ઉલ્ટો થાય છે).

5. અનુરુપતા પૂરી કરો: સવાર : સાંજ :: ઉષ્મા : ? (તર્કશક્તિ)

A) પ્રકાશ B) ઠંડી C) સૂર્ય D) ગરમી

જવાબની સમજૂતી: સવાર અને સાંજ વિરોધી શબ્દો છે. ઉષ્મા (ગરમી) નો વિરોધી શબ્દ ઠંડી થાય.

વિભાગ - B: શૈક્ષણિક યોગ્યતા કસોટી (SAT)

6. જમીનમાં નાઇટ્રોજનનું સ્થાપન કરતો મુખ્ય બેક્ટેરિયા કયો છે? (વિજ્ઞાન)

A) ઇ. કોલી B) લેક્ટોબેસિલસ C) રાઇઝોબિયમ D) ક્લોસ્ટ્રિડિયમ

જવાબની સમજૂતી: રાઇઝોબિયમ બેક્ટેરિયા કઠોળના મૂળમાં રહીને વાતાવરણના નાઇટ્રોજનનું જમીનમાં સ્થાપન કરે છે.

7. વીજળીનો સૌથી સારો વાહક કયો છે? (વિજ્ઞાન)

A) લોખંડ B) ચાંદી C) તાંબુ D) એલ્યુમિનિયમ

જવાબની સમજૂતી: ચાંદી (સિલ્વર) ધાતુ વિદ્યુતની સૌથી શ્રેષ્ઠ સુવાહક છે. જોકે તાર માટે તાંબાનો ઉપયોગ થાય છે કારણ કે તે સસ્તું છે.

8. $ 2x + 5 = 11 $ હોય, તો $ x $ નું મૂલ્ય શોધો. (ગણિત)

A) 4 B) 3 C) 6 D) 8

જવાબની સમજૂતી: $2x = 11 - 5 \implies 2x = 6 \implies x = 6/2 = 3$.

9. ગ્રીનહાઉસ અસર માટે સૌથી વધુ જવાબદાર વાયુ કયો છે? (સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ($CO_2$) B) ઓક્સિજન ($O_2$) C) નાઇટ્રોજન ($N_2$) D) હાઇડ્રોજન ($H_2$)

જવાબની સમજૂતી: કાર્બન ડાયોક્સાઇડ પૃથ્વીના વાતાવરણમાં ગરમીને પકડી રાખીને ગ્રીનહાઉસ અસર માટે સૌથી વધુ ફાળો આપે છે.

10. ગુજરાતમાં આવેલું જ્યોતિર્લિંગ મંદિર કયું છે? (સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) મલ્લિકાર્જુન B) વૈદ્યનાથ C) મહાકાલેશ્વર D) સોમનાથ

જવાબની સમજૂતી: સોમનાથ મંદિર બાર જ્યોતિર્લિંગ પૈકીનું પ્રથમ છે અને તે ગુજરાતમાં આવેલું છે.

11. એક હરોળમાં રાહુલ ડાબેથી 15મો અને જમણેથી 10મો હોય, તો હરોળમાં કુલ કેટલા માણસો છે? (તર્કશક્તિ)

A) 24 B) 24 C) 26 D) 25

જવાબની સમજૂતી: કુલ સંખ્યા = (ડાબેથી ક્રમ + જમણેથી ક્રમ) - 1. $15 + 10 - 1 = 24$.

12. કયો વિકલ્પ બાકીના ત્રણ કરતા અલગ છે? (વર્ગીકરણ)

A) ત્રિકોણ B) લંબચોરસ C) ગોળો D) ચોરસ

જવાબની સમજૂતી: ત્રિકોણ, લંબચોરસ અને ચોરસ દ્વિ-પરિમાણીય (2D) આકૃતિઓ છે, જ્યારે ગોળો ત્રિ-પરિમાણીય (3D) આકૃતિ છે.

13. માનવ શરીરમાં કયા અંગમાં લોહીનું શુદ્ધીકરણ થાય છે? (વિજ્ઞાન)

A) કિડની (મૂત્રપિંડ) B) હૃદય C) ફેફસાં D) યકૃત

જવાબની સમજૂતી: કિડની લોહીમાંથી યુરિયા જેવા નાઇટ્રોજનયુક્ત કચરાના પદાર્થોને દૂર કરીને તેને શુદ્ધ કરે છે. ફેફસાં લોહીમાં $O_2$ ઉમેરીને કાર્બન ડાયોક્સાઇડ દૂર કરે છે.

14. કયું અંતઃસ્ત્રાવ (Hormone) સ્વાદુપિંડ (Pancreas) દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે અને બ્લડ સુગરને નિયંત્રિત કરે છે? (વિજ્ઞાન)

A) થાઇરોક્સિન B) એડ્રેનાલિન C) ટેસ્ટોસ્ટેરોન D) ઇન્સ્યુલિન

જવાબની સમજૂતી: ઇન્સ્યુલિન એ અંતઃસ્ત્રાવ છે જે બ્લડ સુગર (ગ્લુકોઝ) ના સ્તરને નિયંત્રિત કરે છે.

15. બે સંખ્યાઓનો ગુણોત્તર 3:5 છે અને તેમનો સરવાળો 48 છે, તો નાની સંખ્યા કઈ છે? (ગણિત)

A) 15 B) 18 C) 30 D) 32

જવાબની સમજૂતી: સંખ્યાઓ $3x$ અને $5x$ છે. $3x + 5x = 48 \implies 8x = 48 \implies x = 6$. નાની સંખ્યા $3x = 3 \times 6 = 18$.

16. એક ચોરસનું ક્ષેત્રફળ 64 સેમી² છે, તો તેની પરિમિતિ કેટલી થાય? (ગણિત)

A) 32 સેમી B) 16 સેમી C) 48 સેમી D) 64 સેમી

જવાબની સમજૂતી: ક્ષેત્રફળ $= L^2 = 64 \implies L = 8$ સેમી. પરિમિતિ $= 4 \times L = 4 \times 8 = 32$ સેમી.

17. ભારતના બંધારણનો અમલ ક્યારે થયો? (સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) 15 ઑગસ્ટ 1947 B) 26 નવેમ્બર 1949 C) 26 જાન્યુઆરી 1950 D) 30 જાન્યુઆરી 1948

જવાબની સમજૂતી: 26 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ ભારતનું બંધારણ અમલમાં આવ્યું અને દેશ પ્રજાસત્તાક બન્યો.

18. 'સત્યાર્થ પ્રકાશ' ગ્રંથના રચયિતા કોણ છે? (સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) સ્વામી દયાનંદ સરસ્વતી B) રાજા રામમોહનરાય C) સ્વામી વિવેકાનંદ D) મહાત્મા ગાંધી

જવાબની સમજૂતી: સ્વામી દયાનંદ સરસ્વતીએ આર્ય સમાજની સ્થાપના કરી અને 'સત્યાર્થ પ્રકાશ' ની રચના કરી.

19. 3, 10, 31, 94, ? (સંખ્યા શ્રેણી)

A) 190 B) 250 C) 280 D) 283

જવાબની સમજૂતી: શ્રેણીનો નિયમ: (પહેલો અંક $\times 3) + 1$. $3\times3+1=10, 10\times3+1=31, 31\times3+1=94$. $94\times3+1 = 282+1 = 283$.

20. જો દક્ષિણ-પૂર્વ દિશા ઉત્તર બને, તો પશ્ચિમ દિશા કઈ બનશે? (દિશા)

A) ઉત્તર-પૂર્વ B) દક્ષિણ-પૂર્વ C) ઉત્તર-પશ્ચિમ D) દક્ષિણ

જવાબની સમજૂતી: દક્ષિણ-પૂર્વથી ઉત્તર સુધી 270° ઘડિયાળના કાંટાની વિરુદ્ધ દિશામાં અથવા 135° ઘડિયાળની દિશામાં ફેરવવું પડે છે. 135° ઘડિયાળની દિશામાં પશ્ચિમ દિશાને ફેરવતા, તે ઉત્તર-પૂર્વ બને.

21. 1 થી 50 સુધીની સંખ્યાઓમાં અવિભાજ્ય સંખ્યાઓ (Prime Numbers) કેટલી છે? (ગણિત)

A) 10 B) 12 C) 15 D) 17

જવાબની સમજૂતી: 1 થી 50 સુધીની અવિભાજ્ય સંખ્યાઓ: 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47. કુલ 15 છે.

22. ધ્વનિનો વેગ સૌથી વધુ કયા માધ્યમમાં હોય છે? (વિજ્ઞાન)

A) હવા B) પાણી C) શૂન્યાવકાશ D) સ્ટીલ (ઘન)

જવાબની સમજૂતી: ધ્વનિનો વેગ ઘન માધ્યમમાં સૌથી વધુ હોય છે કારણ કે કણો એકબીજાની સૌથી નજીક હોય છે. શૂન્યાવકાશમાં ધ્વનિનું પ્રસરણ થતું નથી.

23. પૃથ્વીના વાતાવરણમાં કયા સ્તરમાં હવામાનને લગતી તમામ ઘટનાઓ થાય છે? (સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) સ્ટ્રેટોસ્ફિયર B) ટ્રોપોસ્ફિયર C) આયનોસ્ફિયર D) મેસોસ્ફિયર

જવાબની સમજૂતી: ટ્રોપોસ્ફિયર (ક્ષોભ આવરણ) એ પૃથ્વીના વાતાવરણનો સૌથી નીચેનો સ્તર છે, જ્યાં વાદળો, વરસાદ અને પવન જેવી હવામાનની ઘટનાઓ બને છે.

24. 4, 8, 12, 16, 20 નો મધ્યક (Mean) કેટલો છે? (ગણિત)

A) 10 B) 11 C) 11.5 D) 12

જવાબની સમજૂતી: મધ્યક = (અંકોનો સરવાળો) / (કુલ અંકો) $= (4+8+12+16+20) / 5 = 60 / 5 = 12$.

25. ગૌતમ બુદ્ધે કઈ જગ્યાએ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું હતું? (સામાજિક વિજ્ઞાન)

A) સારનાથ B) બોધગયા C) લુંબિની D) કુશીનગર

જવાબની સમજૂતી: ગૌતમ બુદ્ધને બિહારના બોધગયામાં પીપળાના વૃક્ષ નીચે જ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું હતું.

© Iswarsinh Baria

જવાબવહી (Answer Key)

NMMS કસોટી 2 ના સાચા જવાબો

• 1: C
• 2: B
• 3: D
• 4: A
• 5: B
• 6: C
• 7: B
• 8: B
• 9: A
• 10: D
• 11: B
• 12: C
• 13: A
• 14: D
• 15: B
• 16: A
• 17: C
• 18: A
• 19: D
• 20: A
• 21: C
• 22: D
• 23: B
• 24: D
• 25: B

ડાઉનલોડ/પ્રિન્ટ કરવા માટે નીચેના બટનનો ઉપયોગ કરો: (ગંતવ્યમાં "PDF તરીકે સેવ કરો" પસંદ કરો)